Czy zawsze osoba ścigana europejskim nakazem aresztowania musi być deportowana do Polski ?Odpowiedź na powyższe pytanie uzależniona jest od okoliczności konkretnego przypadku oraz od etapu na jakim znajduje się postępowanie. Inne środki prawne będą do wykorzystania w przypadku gdy sprawa będzie prowadzona przez Prokuraturę, a inne gdy sprawa będzie na etapie postępowania rozpoznawczego przed sądem. Jeszcze inne instytucje prawne będą do wykorzystania na etapie postępowania wykonawczego.
Najtrudniejszą sytuację mają osoby podejrzane bądź oskarżone o najcięższe rodzaje przestępstw, czyli o zbrodnie. Zbrodnia to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności nie niższą niż 3 lata. Równie trudną sytuacje mają osoby podejrzane bądź oskarżone o popełnienie wielu przestępstw lub też już wcześniej karane.
W najtrudniejszych przypadkach pozostaje wystąpienie przez adwokata w Polsce z wnioskiem o wydanie listu żelaznego.
W sprawach o występki bardziej pospolite jak np.: kradzieże, rozboje, wypadki samochodowe, wyłudzenia, oszustwa itp. adwokat ma możliwość podjęcia negocjacji z Prokuraturą i Sądem w celu ustalenia warunków dobrowolnego poddania się karze. W tych przypadkach w których stawiennictwo oskarżonego przed Sądem nie jest obligatoryjne istnieje możliwość doprowadzenia do wydania wyroku bez przeprowadzenia rozprawy pod nieobecność oskarżonego.
W wypadku gdy wyrok będzie orzeczony z warunkowym zawieszeniem wykonania kary sąd uchyla postanowienie o poszukiwaniu listem gończym i odwołuje europejski nakaz aresztowania.
Jeżeli europejski nakaz aresztowania został wydany na etapie postępowania wykonawczego adwokat ma możliwość wystąpienia z wnioskiem o odroczenie wykonania kary bądź gdy kara została już w odpowiedniej części odbyta może wystąpić o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary.
W wypadku przestępstw za które orzeczono karę w wymiarze nie przekraczającym lat 2 po jej odroczeniu co najmniej na 12 miesięcy adwokat może wystąpić z wnioskiem o zawieszenie wykonania takiej kary.
Jak wynika z powyższego wydanie europejskiego nakazu aresztowania wcale nie przesądza o tym, że osoba poszukiwana musi być deportowana do Polski i trafić do polskiego aresztu. Istnieją możliwości zgodnego z prawem „rozliczenia się” – nawet po wielu latach – z polskim wymiarem sprawiedliwości w sposób który pozwoli uniknąć aresztowania.
Umiejętne i sprawne poprowadzenie spraw na terenie Polski musi być skoordynowane z działaniami adwokata prowadzącego proces na terenie Wielkiej Brytanii. Przekazywanie przez adwokata polskiego adwokatowi w Wielkiej Brytanii dokumentacji oraz relacji z czynności prowadzonych w polskiej Prokuraturze bądź przed polskim Sądem ma istotny wpływ na decyzje o wydaniu którą ma podjąć Sąd w Wielkiej Brytanii.